انواع ویزا و تعاریف اولیه که باید قبل از سفر بدانیم

یکی از مواردی که ذهن ما مسافرهای ایرانی رو درگیر خودش کرده گرفتن ویزا برای مسافرتمون هست. حق هم داریم نگران باشیم چون خیلی کشورها بدلایل مختلف از جمله سیاسی و همچنین رفتار مسافرهای ایرانی، سختگیری زیادی برای دادن ویزا به ایرانی ها دارند. اما این دلیل نمیشه که قید سفر کردن رو بزنیم. جواب نه شنیدن خوشایند نیست ولی این هم بهر حال بخشی از پروسه ویزا هست که برای من هم پیش اومده. اینکه بدلیل ترس از رد شدن درخواست ویزا اصلا قید سفر رو بزنیم فقط و فقط ظلم در حق خودمون هست. باید تا جایی که میتونیم اطلاعاتمون رو زیاد کنیم تا شانس دریافت ویزا رو افزایش بدیم. شاید مطالب این نوشته ابتدایی به نظر برسه ولی گاهی وقت ها توجه نکردن به همین موارد ابتدایی میتونه دردسرهای بزرگی برامون ایجاد کنه.

با اینستاگرام در سفرها همراه من باشید. @safarnevesht

ویزا به طور کلی یک سند رسمی و مجوزی هست که توسط سفارتخانه، کنسولگری و یا اداره مرزبانی کشور مقصد برای سفر اتباع بیگانه به اون کشور صادر میشه. نکته خیلی خیلی خیلی مهم اینه که باید حواسمون باشه که دریافت ویزا شرط لازم برای مسافرت به کشور مقصد هست ولی تصمیم نهایی برای اجازه ورود به کشور توسط ماموران مرزبانی و در مبادی ورودی هوایی، زمینی و دریایی گرفته خواهد شد.

ویزا انواع و اقسام بسیار زیاد و گوناگونی داره که اکثر ما با ویزای کوتاه مدت توریستی یک بار ورود سر و کار داریم.

تقسیم بندی کشورها از نظر نحوه صادر کردن ویزا

1. کشورهایی که اصلا برای سفر به اون ها با هدف گردشگری و توریستی نیاز به ویزا نداریم. این کشورها تعدادشون واسه ما ایرانی ها خیلی زیاد نیست. بهتره همیشه قبل از سفر آخرین شرایط سفر به این کشورها رو از وبسایت وزارت خارجه اون ها یا سفارتشون در تهران جویا بشیم. مثلا کشور مالزی برای سال ها به ایرانی ها اجازه میداد بدون ویزا به مدت ۹۰ روز به اون کشور سفر کنند ولی دو سالی میشه که این مدت رو بسیار محدود و ۱۴ روز کرده. ترکیه، گرجستان، مالزی، ارمنستان، اکوادور و … جزو کشورهای این گروه هستند. هیچوقت به لیست هایی که توی اینترنت تحت کشورهای بدون ویزا داده میشه اعتماد نکنید و برای هر کشور جداگانه سرچ کنید تا نتایج به روز شده رو به دست بیارید.
2. کشورهایی که قبل از سفر باید برای ویزا اقدام بکنیم. اکثر کشورها برای مسافرهای ایرانی توی این دسته هستند. باید با مراجعه به سایت سفارت مورد نظر و یا تماس با سفارتخانه لیست مدارک مورد نیاز رو آماده کنیم و برای دریافت ویزا اقدام کنیم.
3. ویزا در لحظه ورود (visa on arrival) به این معنی هست که نیاز به صرف وقت و نوبت سفارت و … مانند مورد قبلی نیست. فقط در زمان ورود به کشور مقصد مبلغی پرداخت می کنیم (بعضی از کشورها نیاز به یک سری مدارک هم دارند) و برچسب ویزا در پاسپورت زده میشه. از کشورهای این گروه میتونم سریلانکا و تانزانیا رو مثال بزنم.

تقسیم بندی ویزا از نظر هدف سفر

1. ویزای توریستی: از اسمش مشخصه برای کسی که هدفش گردشگری باشه صادر میشه.
2. ویزای ملاقات دوستان و اقوام: برای اکثر کشورها نوع ویزای صادر شده برای این هدف مشابه مورد قبلی هست فقط مدارکی که به سفارت ارائه می کنیم قدری متفاوت هست و شانس گرفتن ویزا هم بیشتره.
3. ویزای درمان: برای معالجه و درمان در کشور مقصد
4. ویزای تجاری: برای انجام تجارت در کشور مقصد
5. ویزای عبوری یا ترانزیت که مدتش خیلی کم هست و برای عبور از یک کشور برای رسیدن به کشور ثالث هست.
6. ویزای کار و تعطیلات (work & holidays visa) که به شما اجازه میده در ضمن گردش در کشور مقصد بطور محدود کار هم بکنید. کشور استرالیا تا چند سال پیش این ویزا رو برای ایرانی ها صادر می کرد ولی فعلا انجام نمیده.
7. انواع دیگه ویزاها نظیر ویزای دانشجویی، ویزای مهاجرتی و … در دسته ویزاهای بلند مدت هستند.

انواع ویزا از نظر دفعات اجازه ورود به کشور

1. ویزای یک بار ورود یا سینگل (Single visa): بعد از یکبار ورود و خروج اتوماتیک اعتبارش از بین میره حتی اگر از نظر تاریخ و مدت هنوز اعتبار داشته باشه.
2. ویزای دو بار ورود یا دابل (Double visa): به شما اجازه میده در مدتی که ویزاتون اعتبار داره دو بار وارد کشور مقصد بشید.
3. ویزای چندبار ورود یا مولتیپل (Multiple visa): تا زمانی که ویزا از نظر تاریخ و مدت اعتبار داره شما میتونید به دفعات نامحدود به اون کشور سفر کنید و خارج بشید.
4. ویزای صفربار ورود! نوعی خاصی از ویزای ترانزیت هست به اسم ویزای ترانزیت فرودگاهی (Airport transit visa). بعضی از کشورها حتی برای تعویض هواپیما در یک فرودگاه اون کشور هم درخواست ویزا می کنند. با این نوع ویزا شما حق خارج شدن از فرودگاه حتی برای چند دقیقه رو هم ندارید و در حقیقت این ویزا مجوز خارج شدن از هواپیما، رفتن به سالن ترانزیت و سوار شدن به هواپیما به مقصد کشور بعدی هست. اکثر کشورهای اروپایی و آمریکا همچین قانونی برای دارندگان پاسپورت ایرانی دارند.

وقتی ویزا رو دریافت کردید علاوه بر چک کردن موارد بالا (که معمولا یک بار ورود هست) دو تا عدد دیگه رو هم باید بهش دقت کنید. یکی بازه زمانی که ویزای شما اعتبار داره و دیگری تعداد روزی که شما اجازه حضور در اون کشور رو دارید. ممکنه اعتبار ویزای شما دو ماه باشه ولی مدت اقامت رو ۱۵ روز زده باشه، بنابراین بعد از ۱۵ روز حضور در کشور مقصد ویزای شما خود به خود باطل میشه حتی اگر تاریخش هنوز معتبر باشه.

انواع ویزا از نظر نحوه اقدام کردن

1. مراجعه مستقیم به سفارت، پر کردن فرم های ویزا و درخواست ویزا
2. انجام مراحل درخواست ویزا از طریق آژانس ها و شرکت های واسطه. ویزای اکثر کشورها رو میشه از هر دو روش اول و دوم انجام داد. معدود کشورهایی مثل سنگاپور و امارات هستند که فقط از روش دوم میشه اقدام کرد. بعضی از کشورها مثل چین و روسیه هم مراجعه مستقیم به سفارت به قدری دردسر داره که نهایتا به نظر میرسه مراجعه به آژانس در زمان و هزینه میتونه صرفه جویی کنه.
3. تعداد محدودی کشور هم هستند که کلیه مراحل درخواست ویزا فقط آنلاین هست. ویزای کشورهای استرالیا و نیوزلند به اینصورت هست. ویزای استرالیا یک نکته جالب دیگه هم داره و اینکه هیچ برچسبی توی پاسپورت شما زده نمیشه. ویزای استرالیا یک فایل پی دی اف هست که به شما ایمیل میشه.

برای کشورهای تاجیکستان و آذربایجان از هر سه روش بالا میشه برای ویزا اقدام کرد.

ویزاهایی با اعتبار سفر برای بیش از یک کشور

۲۶ تا کشور اروپایی پیمانی به اسم شینگن رو با هم امضا کردند که بر اساس یکی از بندهاش با دریافت ویزای یکی از این کشورها میشه به همشون مسافرت کرد. بنابراین دریافت ویزای هر کدوم از این کشورها که به ویزای شینگن هم معروفه مجوز سفر به بقیه ۲۵ کشور هم هست. راجع به ویزای شینگن بعدا مفصل توضیح میدم.

۵ کشور شرق آفریقا شامل کنیا، اوگاندا، رواندا، تانزانیا و بوروندی هم قصد امضای همچین توافقنامه ای بین خودشون رو دارند. تا الان این توافق بین سه تای اولی تا حدی اجرایی شده.

مدارکی که تقریبا برای همه ویزاها مشترک هستند

1. پاسپورت که باید تاریخ انقضاش حداقل سه ماه بعد از پایان سفرتون باشه (بعضی کشورها ۶ ماه).
2. شناسنامه
3. پر کردن فرم ویزا بصورت کاغذی یا آنلاین یا هر دو. توی این فرم سوالاتی راجع به شخص سفر کننده و هدفش از سفر پرسیده میشه. فرم ویزا میتونه مثل سفارت بولیوی ساده باشه و ظرف ۵ دقیقه تکمیلش کرد یا مثل نیوزلند اینقدر سوال بپرسه که یک روز وقت بگیره!
4. مدارکی که نشان بده شما در کشور محل سکونتتون شغل دارید و یا دانشجو هستید. این مدرک خیلی مهمه چون میتونه دلیل اصلی شما برای بازگشت به کشورتون باشه. البته اگر بازنشسته باشید هم مدارک بازنشتگیتون رو ارائه می کنید.
5. مدارک نشان دهنده توانایی مالی مثل حساب بانکی، سند ملکی، اوراق سهام و … .
6. عکس دیجیتالی یا چاپی. سفارتخانه ها معمولا روی جدید بودن عکس و بدون روتوش بودن اون تاکید دارند. دوست من بعد از دوبار عکس گرفتن و ارائه به سفارت سوئد، نهایتا بار سوم در عکاسی که خود سفارت معرفی کرد عکس گرفت تا قبول کنند!
7. رزرو پرواز رفت و برگشت به کشور و در مواردی خرید بلیط قطعی.
8. دعوتنامه از شخص یا شرکت در کشور مقصد و یا رزرو هتل برای مدت اقامت و در مواردی رزرو قطعی هتل
9. بیمه مسافرتی

ترجمه

خیلی از سفارتخانه ها از شما می خوان که مدارک فارسی رو به انگلیسی و یا زبان رسمی اون کشور ترجمه کنید. بعضی ها مثل فرانسه هم مهربان هستند و مدارک فارسی رو قبول می کنند.

تمدید ویزا

فرض کنیم شما دارید سفر می کنید و ویزاتون رو به اتمام هست اما دوست دارید به سفرتون ادامه بدید. اکثر کشورها این امکان رو دارند که بشه مدت زمان ویزا رو وقتی در اون کشور هستی تمدید کرد، منتها برای بعضی از کشورها انجام این کار خیلی ساده هست و برای بعضی بسیار سخت و نیازمند قانع کردن ماموران پلیس و مرزبانی اون کشور. فارغ از سختی یا راحتی تمدید ویزا، در صورت تمدید شدن ویزای شما، دفعه بعد که برای ویزای اون کشور اقدام خواهید کرد احتمالا سختگیری بیشتری برای دادن ویزا دارند.

در صورتی که بیشتر از میزان مجاز در یک کشور بمونید موقع خروج از اون کشور در ازای روزهایی که بیشتر موندید باید جریمه پرداخت کنید و احتمالا تا یک زمان مشخص اجازه سفر به اون کشور رو نخواهید داشت.

اقامت غیرمجاز

در صورتی که بیشتر از میزان مجاز در یک کشور بمونید (over-stay)، موقع خروج از اون کشور در ازای روزهایی که بیشتر موندید باید جریمه پرداخت کنید و احتمالا تا یک زمان مشخص اجازه سفر به اون کشور رو نخواهید داشت.

در مطلب بعدی لیست کشورهایی که بدون ویزا میشه بهشون سفر کرد یا در بدو ورود ویزا صادر می کنند رو می نویسم.

با اینستاگرام در سفرها همراه من باشید. @safarnevesht

مطالب مرتبط

• راهنمای اخذ ویزای کشورها با پاسپورت ایرانی – قاره آسیا
• راهنمای اخذ ویزای کشورها با پاسپورت ایرانی – قاره اروپا
• راهنمای اخذ ویزای کشورها با پاسپورت ایرانی – آمریکای جنوبی و مرکزی
• راهنمای اخذ ویزای کشورها با پاسپورت ایرانی – قاره آفریقا
• راهنمای اخذ ویزای کشورها با پاسپورت ایرانی – قاره اقیانوسیه
• راهنمای اخذ ویزای شینگن هلند - تجربه شخصی
• راهنمای سفر استرالیا بخش سوم: ویزای توریستی و مراحل درخواست ویزا
• برزیل، کشور همیشه خوشحال
• بولیوی، تبّت آمریکای جنوبی؛ توضیحات کلی و راهنمای ویزا
• چین : ویزا، راهنمای سفر و هزینه ها
• استونی شمالی ترین کشور حوزه بالتیک؛ اطلاعات کلی و ویزا
• لتونی کشور میانی حوزه بالتیک؛ اطلاعات کلی و ویزا
• لیتوانی بزرگترین کشور حوزه بالتیک؛ اطلاعات کلی و ویزا
• پرو، راهنمای کلی، هزینه های سفر و ویزا

مطلب بعدی

راهنمای اخذ ویزای کشورها با پاسپورت ایرانی – قاره آسیا

مطلب قبلی

شروع جهانگردی و سفرهای خارجی؛ چگونه شروع کنیم؟