کوچ سرفینگ، کاناپه گردی یا اقامت رایگان در خانه میزبان‌های محلی

یکی از جاذبه‌های سفر کردن ارتباط مستقیم و بدون واسطه با مردم بومی همان منطقه‌ای هست که می‌ریم. میزان این ارتباط و اهمیتش بستگی به مسافر داره، یکی الویت اولش دیدن جاذبه‌های تاریخی و طبیعی هست و برای شخص دیگه ارتباط با مردم بومی خیلی اهمیت داره. پروژه‌های زیادی توی دنیا برای ایجاد این ارتباط بین مسافر و جامعه بومی مقصد تعریف و اجرا شده که بعضی از اونها هزینه دارن و تعدادی هم رایگان هستن. از بین همه این پروژه‌ها به نظر من کوچ سرفینگ (CouchSurfing) تا به امروز از همه موفق‌تر بوده چون تونسته اقامت رایگان را با ارتباط بین افراد ترکیب کنه. شاید برای همه پیش اومده باشه (یا حداقل داستان دوستی را در این مورد شنیده باشیم) که موقع سفر داخلی مشکلی پیش اومده و ناخواسته مجبور شدیم در یک شهر یا روستا که مقصد نهایی ما نبوده اقامت کنیم و مردم اون شهر یا روستا چقدر به کمکمون اومدند و حتی به خونه شون دعوتمون کردند. اساس و مبنای پروژه کوچ سرفینگ بر همین علاقه مردم به مهمان‌نوازی گذاشته شده. شاید باورش سخت باشه که تصور کنیم همه جای دنیا همچین آدم‌هایی پیدا بشند که اینقدر علاقه به مهمان‌نوازی داشته باشند. کم و زیاد داره ولی خوشبختانه همه جای این دنیای صنعتی هم میشه اینجور آدم‌ها رو پیدا کرد.

با اینستاگرام در سفرها همراه من باشید. @safarnevesht

ترجمه ساده ی  اصطلاح کوچ سرفینگ میشه کاناپه‌گردی. یعنی اگه شما فقط یک عدد کاناپه واسه پیشنهاد دادن به یک توریست داری بیا شروع کن. این پروژه خیلی اصرار داره که بعنوان ابزاری برای تبادل فرهنگی ازش استفاده بشه و محل اقامت رایگان در درجه بعدی قرار داره اما هر چقدر هم تبلیغ این مطلب را بکنه باز هم وزن اقامت رایگان خیلی زیاده. مثل اکثر شبکه‌های اجتماعی عضویت توی کوچ سرفینگ خیلی ساده و راحته. شما میتونید انتخاب کنید میزبان باشید، مهمان و یا هر دو. هرچقدر پروفایلتون رو کامل‌تر کنید شانس خودتون رو برای دریافت جواب مثبت از میزبان و یا انتخاب شدن بعنوان میزبان افزایش می‌دهید. این مطلب بویژه وقتی توی شهرهای بزرگ و توریستی قصد پیدا کردن میزبان را دارید خیلی اهمیت پیدا می‌کنه.

کوچ‌سرفینگ امن است؟

وقتی از هتل استفاده می‌کنیم تقریبا مطمئن هستیم که مسوولین اون شهر روی اون مجموعه نظارت دارند و اگر اتفاقی بیفته پاسخگو هستند. توی کوچ سرفینگ فرض بر این قرار گرفته همه افرادی که توی پروژه عضو میشند افراد قابل اعتمادی هستند مگر اینکه خلافش ثابت بشه. البته یک سری پارامتر هم برای سنجش میزان این اعتماد وجود داره. همه اعضا یک قسمت references یا توصیه‌نامه توی پروفایلشون دارند. اگر شخصی قبلا میزبان یا مهمان این عضو شده باشه میتونه بیاد و اینجا براش یک توصیه‌نامه بنویسه. هرچه تعداد توصیه‌نامه‌های مثبت یک عضو بیشتر باشه، قابل اعتمادتره. یک روش دیگه واسه بالا بردن ایمنی تایید هویت و آدرس افراد توسط خود سایت کوچ سرفینگ هست. هر شخص میتونه مبلغ ۲۰ دلار رو به حساب سایت واریز کنه و سایت هم از این طریق میتونه هویت واقعی شخص و آدرسش رو تایید بکنه. افرادی که به این شیوه تایید یا به اصطلاح verified میشند یک تیک سبز رنگ کنار پروفایلشون قرار میگیره. هیچ اجباری برای این کار وجود نداره و من کسی را از ایران ندیدم این مبلغ رو واریز کرده باشه اما گزینه خوبیه که بتونیم میزبانمون رو از بین اعضای verified شده انتخاب کنیم.

مورد دیگری که خود سایت هم بهش اشاره میکنه احساس درونیه. اگر از عکس پروفایل یک شخص خوشتون نیومد، داخل خانه شخصی رفتید و احساس نا امنی کردید و یا با شخصی ملاقات داشتید و از بودن توی اون مکان حس ناخوشایندی بهتون دست داد، بدون تردید به حس دورونیتون اطمینان داشته باشید و اون مکان رو ترک کنید. این امر مستلزم اینه که همیشه یک برنامه شماره ۲ داشته باشید، یعنی این احتمال را درنظر بگیرید که اگر نتونستید به اون محلی که برنامه‌ریزی کردید برید، نزدیکترین محل اقامت با قیمت مناسب کجا میتونه باشه.

برای بعضی از کشورها به احتیاط بیشتری نیاز هست. یك دختر فرانسوی كه بیش از نصف كشورهای دنیا را با كوله‌پشتی و اكثرا كوچ‌سرفینگ رفته بود بهم می‌گفت در کشور … وقتی یك دختر و پسر داخل یك خانه تنها هستند پیش‌فرض پسر اینه كه اون دختر اجازه همه كاری را بهش داده! خوب مسلمه كه استفاده از کوچ سرفینگ توی این كشورها باید با احتیاط خیلی بیشتری انجام بشه و بهتره از یك خانواده برای اقامت تقاضا كرد.

پیدا کردن میزبان در کوچ سرفینگ

برای پیدا کردن میزبان Host مناسب بعد از وارد شدن به حساب کاربری توی سایت کوچ سرفینگ، اسم شهر مقصد رو جستجو می‌کنید و می‌تونید افرادی که توی اون شهر آماده میزبانی یا هاست شدن هستند رو ببینید. معمولا این تعداد بسیار زیاده (مثلا شهر رم ایتالیا بیش از ۳۰ هزار عضو داره) و بهتره از فیلترهای سایت برای محدود کردن جستجو استفاده کنید. بهترین فیلتر هم آخرین زمان ورود به سایت هست. قبل از اینکه به کسی درخواستی بفرستید بهتره وقت بزارید و پروفایلش رو بخوانید. قسمت مشخصات خانه میزبان را حتما با دقت بخوانید. این که میزبان شما چه محلی در اختیار شما خواهد گذاشت میتونه از یک اتاق لوکس و مستقل با حریم خصوصی صد درصد باشه تا یک تشک وسط سالن پذیرایی. کلا توی این پروژه همه چیز بر اساس سادگی گذاشته شده و میزبانی هم با اون چیزی که توی ذهن ما از مهمان‌نوازی هست فرق داره. میزبان شما هیچ تعهدی نداره که برای شما غذا تهیه کنه، حوله در اختیارتون قرار بده و یا از کار و زندگیش بزنه و با شما بیاد شهرگردی. اینکه میزبانتان چطور از شما پذیرایی خواهد کرد رو میتونید با خواندن کامل پروفایلش و توصیه‌نامه (رفرنس) دیگران در مورد اون فرد بخصوص متوجه بشوید. باز هم اگر ابهامی داشتید بهتره توی پیام‌هایی که رد و بدل می‌کنید سوال خودتون رو بپرسید.

بطور متوسط ۲۰ الی ۳۰ درصد افرادی که بهشون پیام می‌فرستید و ازشون درخواست میزبانی می‌کنید هیچوقت جواب نمیدن. درصد بیشتری هم قطعا جواب منفی خواهند داد. بنابراین اگر قصد پیدا کردن میزبان را دارید باید تعداد زیادی درخواست ارسال کنید. این تعداد میتونه بین ۱۰ تا ۳۰ درخواست باشه و بعد از چند روز با توجه به بازخوردی که می‌گیرید تصمیم بگیرید بازهم درخواست ارسال کنید یا نه. اگر بیش از یک جواب مثبت گرفتید حتما یک میزبان که شرایطش برای شما مناسبتره را انتخاب کنید و بقیه را محترمانه کنسل کنید. اگر کسی منتظر شما باشه و به منزلش نرفتید نه تنها یک خاطره بد از ایرانی‌ها توی ذهن اون میزبان ثبت کردید، بلکه شانس خودتون برای دریافت یک توصیه‌نامه منفی رو بشدت افزایش دادید.

نحوه نوشتن درخواست هم خیلی اهمیت داره. یک عضو کوچ سرفینگ توی پاریس یا لندن به احتمال زیاد روزانه بین ۵۰ تا ۱۰۰ درخواست از توریست‌هایی که قصد رفتن به اونجا رو دارند دریافت میکنه. مسلما یک نفر نمیتونه همه این درخواست‌ها رو بخونه و بهشون حتی یک جواب دو خطی بده. بنابراین سعی کنید با یک درخواست خوب و سطحی از زبان انگلیسی که قابل قبول باشه شانس خودتون رو برای گرفتن جواب افزایش بدین. یک درخواست معمولا با توضیحات مختصر در مورد خودتون شروع میشه، با ذکر دلیلتون برای انتخاب اون شهر بعنوان مقصد سفر ادامه پیدا میکنه و از همه مهمتر با ذکر دلیلتون برای انتخاب اون شخص بعنوان میزبان به پایان میرسه. برای مورد آخر سعی کنید توی پروفایل میزبانتون موردهایی رو پیدا کنید که هر دو بهش علاقه‌مند هستید، بعنوان مثال ورزش تنیس، نوع خاصی از موسیقی و … .

آشنایی کلی با فرهنگ کشور میزبان میتونه به لذت‌بخش تر شدن سفرتون کمک زیادی بکنه. مواردی مثل نحوه احوال‌پرسی، آداب غذا خوردن، زمان خواب، حیوانات خانگی را هم میشه از توی اینترنت پیدا کرد و یا بطور مستقیم از میزبان پرسید. مورد حیوان خانگی برای خود من اهمیت زیادی داره و اگر چندین جواب مثبت بگیرم سعی میکنم میزبانی را انتخاب کنم که سگ و گربه داخل منزل نگهداری نکنه. البته مشکلی با این دو تا حیوان ندارم و واسه بازی کردن خیلی دستشون دارم ولی خانه‌هایی که حیوان خانگی دارند معمولا تمیز نیستند.

یکی از مواردی که من حتما از میزبانم میپرسم فاصله خانه تا مرکز شهره و اینکه با استفاده از حمل و نقل عمومی میشه این مسیر را رفت یا نه. شما برای صرفه‌جویی در هزینه‌هاتون از سیستم کوچ سرفینگ استفاده می‌کنید ولی اگر فاصله تا مرکز شهر زیاد باشه این امکان وجود داره که هزینه حمل و نقل و زمانی که توی راه هستید ارزشش را نداشته باشه و رزرو یک هتل در مرکز شهر مقرون به صرفه‌تر باشه.

با توجه به صحبت‌های قبلی مشخصه که برای پیدا کردن یک میزبان مناسب باید وقت بگذاریم و جستجوی خوبی انجام بدیم. بنابراین شاید واژه اقامت ارزان مناسبتر از اقامت رایگان باشه. توی دنیای امروز وقت و زمان هم هزینه ی کمی نیست ولی خوبیش به اینه که اینکار را قبل از سفر میتونیم انجام بدیم. بهترین زمان واسه درخواست مهمان شدن یک ماه تا یک هفته قبل از سفره. اگر ۳ ماه قبل از سفر درخواست بفرستین احتمال اینکه پاسخ منفی بگیرید خیلی زیاده چون معمولا کسی برای مهمان دعوت کردن به خونه ش اینقدر زود برنامه‌ریزی نمی کنه. پروژه کوچ سرفینگ تقاضای پول برای میزبانی را ممنوع کرده ولی توصیه شخصی من اینه که دست خالی به خانه کسی نرید که قراره شب را اونجا بگذرونید و از قبل هیچ دوستی ای باهاش ندارید. یک صنایع دستی کوچک، یک بسته شیرینی سنتی ایرانی و یا حتی پختن یک وعده غذای ایرانی برای میزبانتون میتونه یک هدیه بسیار مناسب باشه و خاطره خوبی از شما و ایران توی ذهن میزبان شما بگذاره.

نکته آخر برای پیدا کردن میزبان استفاده کردن از یک گزینه خیلی ساده و راحته. اگر فرصت جستجو برای میزبان رو ندارید خود سایت به شما این امکان را داده که توی صفحه شهر مقصدتون زمان سفرتون رو به همراه یک توضیح مختصر از خودتون اعلام کنید. کلیه اعضای کوچ سرفینگ توی اون شهر میتونن این درخواست عمومی شما را ببیند و اگه تمایال داشتند شما رو به منزلشون دعوت کنند. البته شانس پیدا کردن میزبان در این شرایط خیلی زیاد نیست. تنها زمانی که خوش‌شانس بودم و از این روش تونستم میزبان پیدا کنم شهر وین پایتخت اتریش بود. باورش سخت بود تنها در عرض ۱۰ ساعت از گذاشتن درخواست عمومی، ۳ نفر پیام فرستادن که میتونم برم خونشون!

میزبان شدن در کوچ سرفینگ

با میزبانی فردی از یك فرهنگ و كشور متفاوت میشه بدون صرف هزینه زیاد بخشی از لذت سفر كردن را به خانه خودمون بیاریم. این انگیزه اصلی بسیاری از هزران نفری هست كه سراسر دنیا توی این پروژه عضو شدند و از انجام این كار لذت می‌برند. شاید به نظر كار ساده‌ای بیاد اما باید به همان اندازه مهمان شدن و حتی شاید بیشتر وسواس بخرج داد و از قبول هر فردی به خونمون خودداری كنیم. خواندن توصیه‌نامه‌های دیگران در مورد مهان و همچنین تایید شدن (Verified) شدن توسط خود سایت کوچ سرفینگ میتونه كمك زیادی به تصمیم‌گیری برای رد یا قبول درخواست بكنه. با توجه به اینكه تفاوت فرهنگی ما با كشورهای غربی (كه معمولا درصد بسیار بالایی از توریست‌ها را تشكیل می‌دهند) زیاده، بهتره قبل از پذیرفتن مهمان شرایط منزل را كامل براشون توضیح بدهیم كه مشكلی پیش نیاد. با درنظر گرفتن اینكه اكثر خانواده‌های ایرانی چند نفره هستند و مجردی زندگی كردن هنوز خیلی رایج نشده من فكر می‌كنم بهترین گزینه برای انتخاب مهمان مسافرهایی هستند كه بصورت خانوادگی سفر می‌كنند. یادتون باشه میزبانی و مهمان‌نوازی در کوچ سرفینگ با چیزی كه توی فرهنگ ما تعریف شده قدری متفاوته. هیچ لزومی نداره از صبح تا شب برای همراهی و گشت و گذار با مهمانمون وقت بگذاریم و واسه هر وعده غذایی چندین مدل غذا بپزیم. حتی تعارف بیش از اندازه و یا اصرار برای خوردن انواع غذاها میتونه یه جور آزار و اذیت تلقی بشه.

قانونی قدیمی كه فكر كنم مال قبل از انقلاب باشه و هنوز تغییر نكرده میگه آوردن هرگونه اتباع خارجی به منزل تنها در صورتی مجازه كه از مراجع ذیصلاح مجوز لازم كسب شده باشه. اینكه این مجوز را چطوری و از كجا باید گرفت اطلاعی ندارم اما قابل حدسه كه كاغذ بازی زیادی باید داشته باشه. سایت كوچ سرفینگ مدت كوتاهی داخل ایران فیلتر بود ولی الان نیست و این میتونه نشانه‌ای باشه كه احتمالا سخت‌گیری روی این قانون هم زیاد نباشه. ولی بهرحال شاید بهتر باشه حداقل از كشورهایی كه دولت‌هاشون رابطه زیاد خوبی با ما ندارند مهمان قبول نكنیم.

کوچ سرفینگ بعنوان راهنمای محلی

علاوه بر میزبان شدن یا مهمان بودن گزینه سومی هم برای استفاده كردن از این پروژه وجود داره. احتمالا تعدادی از كسانی كه شما درخواست اقامت براشون ارسال می‌كنید بعد از پاسخ منفی اعلام می‌كنند كه علاقه‌مند هستند برای نوشیدن قهوه و قدم زدن شما را ملاقات كنند. این فرصت خوبیه كه علاوه بر پیدا كردن دوست جدید بتونیم شهر مقصدمون را از نگاه یك فرد محلی ساكن همون شهر ببینیم. نوشیدن قهوه توی یك كافه دنج، دیدن كوچه پس كوچه‌های محله‌های مختلف یك شهر، رفتن به یك دانشگاه و حتی خوابگاه دانشجویی و دیدن شور و هیجان دانشجوها و خیلی چیزهای دیگه رو من بعید میدونم حتی با هزینه كردن و داشتن یك راهنمای تمام وقت هم بشه تجربه كرد. شاید شما میزبانی داشته باشید كه خیلی وقت آزاد برای بیرون آمدن با شما نداشته باشه و یا اینكه اصلا تمایل داشته باشید توی هتل اقامت كنید، ولی میتونید از این گزینه استفاده كنید و با ارسال پیام به عضوهای ساکن یك شهر درخواست كنید قسمتی از وقتشون را برای ملاقات با شما و نشون دادن شهرشون اختصاص بدهند. اگر خیلی به زبان انگلیسی خودتون اطمینان ندارید و دوست دارید قدری اعتماد به نفستون در حرف زدن با یك خارجی را افزایش بدین ، این مورد گزینه بسیار خوبی هست. ?

در آخر باید اشاره كنم که موارد بالا همش تجربه شخصی خود من بوده. هیچ الزامی به رعایت همه این موارد ندارید. شما میتونید با شیوه خودتون و از هر بخشی كه بیشتر با شرایطتون سازگار بود استفاده كنید. یادم میاد دوستی كه کوچ سرفینگ رو به من معرفی كرد قبل از سفر به آفریقا بهم گفت که این برای اونجا مناسب نیست و دورش یك خط قرمز بكش. من به توصیه دوستم گوش نكردم و تجربه‌های بسیار خوبی از کوچ سرفینگ توی اون سفر داشتم. تنها اصلی كه هیچوقت فراموش نكنید اینه كه استفاده صحیح و هم راستا با مواردی كه خود پروژه بر اون اساس بنیان نهاده شده میتونه به خوشنام شدن ایران و ایرانی كمك كنه، و البته برعكسش هم صادقه!

با اینستاگرام در سفرها همراه من باشید. @safarnevesht

مطلب بعدی

راهنمای جستجو و خرید بلیط ارزان هواپیما به همراه نکاتی سودمند برای انتخاب پرواز