نوشته شده توسط نویسنده مهمان مهران علی نژاد
حدود یکسالی میشد که با دیدن عکس های سنگاپور به این کشور علاقه مند شده بودم. بالاخره تصمیم رو گرفتم و بار سفر بستم . اونقدر در این سه روز بهم خوش گذشت که با خودم عهد کردم حتما به این کشور زیبا برگردم و اندک مکان هایی که فرصت نکردم ببینم رو بازدید کنم. در این کشور هرچیزی که اراده کنید در اختیار شماست . طبیعت شگفت انگیز، آسمان خراش های حیرت آور و مهمتر از همه مردمی به شدت مهربان و خوش اخلاق. امیدوارم در طول این سفرنامه بتونم حس بودن در سنگاپور رو به شما منتقل کنم.
ویزای سنگاپور
این کشور در ایران سفارت نداره اما گرفتن ویزاش کار سختی نیست. البته اگر خودتون ساکن ایران باشید به سختی میتونید بدون مراجعه به آژانس ها ویزا بگیرید . من هم با توجه به این موضوع به آژانس مراجعه کردم. مدارکی که آژانس از من خواست پاسپورت با حداقل ۷ ماه اعتبار و اسکن رنگی یک قطعه عکس سه در چهار با کیفیت بالا و ۸۵ دلار امریکا هزینه ی ویزا بود. بعد از ۱۰ روز یک برگه بارکد دار بهتون داده میشه که باید هنگام ورود به سنگاپور ارائه بدید وخبری از برچسب ویزای سنگاپور در پاسپورت نیست. علاوه بر این واچر هتل و بلیط رفت و برگشتتون هم موقع ورود به سنگاپور چک میشه.
مختصری در مورد کشور سنگاپور
کلمه ی سنگاپور در زبان سانسکریت از دو قسمت تشکیل شده: سینگا یا سیمها به معنی “شیر” و پورا به معنی “شهر”. دلیل نامگذاریش هم Merlion یا همون مجسمه ی شیر معروف در این کشور هستش. این کشور جنوب شرق آسیا حدود ۶ میلیون جمعیت داره اما یکی از کوچکترین کشورهای دنیا به لحاظ وسعت هست. جالبه بدونید سنگاپور با اینکه در مورد ویزای توریستی سختگیری زیادی نمیکنه اما برای ویزای کار، اقامت و یا تابعیت، یک کشور بسیار گران و دست نیافتنیه. درحدی که ادواردو ساورین، کارآفرین امریکایی برای کسب تابعیت سنگاپوری مجبور به باطل کردن شهروندی امریکایی خودش شد. زبان انگلیسی زبان رسمی سنگاپوره ولی اکثریت جامعه ی این کشور دارای نژاد چینی هستن و بعد از اون مالایی ها، هندی ها، امریکایی ها و اروپایی ها در این کشور زندگی میکنن. سنگاپور رقابت تنگاتنگی با توکیو در ثبت هزینه های بالا داره به طوریکه در برخی منابع به عنوان گران ترین شهر آسیا و جهان شناخته میشه.
پروازهای ورودی به سنگاپور
اگر میخواید به ارزان ترین شکل ممکن وارد سنگاپور بشید بهترین راه بلیط هواپیمای ماهان تهران-کوالالامپور هستش که حدود شش میلیون تومان برای من هزینه داشت. بعد از ورود به مالزی میتونید به ایستگاه اتوبوس برجایا تایمز اسکوئر در کوالالامپور برید و زمینی از اونجا بعد از حدود ۵ ساعت به سنگاپور برسید.اما اگه هزینه براتون مهم نیست میتونید با ایرلاین های عربی مستقیما به سنگاپور برید و از بهترین فرودگاه جهان در این شهر بازدید کنید که خب با توجه به هزینه بالاش برای من مناسب نبود.
روز اول، ورود زمینی از کوالالامپور به سنگاپور
بعد از ورود به کوالالامپور مستقیما به ایستگاه برجایا تایمز اسکوئر رفتم تا ازونجا به سنگاپور برم. یک راننده هندی داشتیم که دوبار اتوبوس رو نگه داشت تا پاسپورت های مسافران توسط ماموران مرزی کنترل بشه. یکبار موقع خروج از مالزی و یکبار هم موقع ورود به سنگاپور. بعد از اون به اداره ی گذرنامه و مهاجرت سنگاپور راهنمایی شدم. چون اولین بارم بود که به این کشور سفر می کردم سوالات مامور مرزی یکم زیاد بود و کمی منو خسته کرد. اما بهشون حق میدادم چون داشتم به یکی از بهترین کشورهای دنیا وارد میشدم. البته هیچگونه بی ادبی به من نشد اما حدود دوساعت طول کشید تا محل اقامتم رو پیدا کردند و قانع شدند که هدفم گردشگری هست نه چیز دیگر. تقریبا ساعت ۸ شب بود که بالاخره گفتند به سنگاپور خوش آمدید جناب! متاسفانه راننده اتوبوسمون هم رفته بود و من ازونجا مجبور شدم اتوبوس دیگه ای سوار بشم تا به هتل محل اقامتم برم. داشتم به هتل نزدیک میشدم که دیدن نورپردازی های چرخ و فلک سنگاپور و هتل مارینا بی ، منو تحت تاثیرقرار داد.
بالاخره وارد هتلDestination Singapore Beach Road که محل اقامتم بود شدم. مدت زیادی درباره هتلی که ذکر کردم تحقیقات انجام دادم و میتونم بگم از نظر موقعیت مکانی بهترین هتل چهارستاره ی سنگاپوره هست. شب های رنگارنگ سنگاپور داشت دیوونم میکرد که به ذهنم افتاد تا این زیبایی رو از ارتفاع بالا ببینم. پس بعد از ورود به هتل و یک دوش کوتاه، به بار هتل روی پشت بام رفتم و ازونجا به آسمان خراش ها خیره شدم.
با اینکه بعد از ۷ ساعت پرواز تهران-کوالالامپور و ۵ ساعت سفر زمینی و معطلی زیاد در اداره مهاجرت سنگاپور حسابی خسته بودم اما نتونستم اون شب زود بخوابم چون کلا سه روز در سنگاپور بودم و باید بهترین استفاده رو میکردم. پس به قدم زنی نزدیک هتل پرداختم. حدود ۲۰ دقیقه از هتل تا مارینا بی و ساختمون های نزدیک اون فاصله بود. همچون جنازه ای خندان و شاد به هتل برگشتم و به خواب شیرین رفتم.
روز دوم: بازدید از محله حاجی لین، مرلاین و پل هلیکس
صبح بعد از صرف صبحانه شروع کردم به پیاده روی و دیدن مکان های مهم سنگاپور که خیلی هاشون رو میتونستم بدون استفاده از وسایل حمل و نقل ببینم. ابتدا به محله حاجی لین رسیدم. اینجا یکی از جاهاییه که برای علاقه مندان به نقاشی های دیواری خیلی جذابه. منطقه ای هم به نام هند کوچک نزدیک این محله هست که ساختمونهایی شبیه هند داره.
همینطور که پیاده روی میکردم برج ها یکی پس از دیگری منو محاصره میکردن. به پلی رسیدم که معماری بی نظیری داره و به پل هلیکس معروفه که شبیه به دی ان ای بدن انسان هستش. این پل حدود ۲۸۰ متره که در همون منطقه مارینا بی و نزدیک هتل مارینا بی سندز قراره داره.کنار این پل میتونید از دیدن قایق هایی که در منطقه مارینا بی، تردد میکنن و آسمان خراش های مجاورش نهایت لذت رو ببرید.
چند ده متر اون طرف تر، میشد یه چیزی از دور دید که شبیه یک مجسمه ی شیر بود که از دهانش فواره های آب خارج میشد. بله اون مجسمه ی معروف مرلاین بود که نماد سنگاپور هستش. توریست ها معمولا عکس های هنری با این مجسمه ی جالب میگیرن که خب منم از قافله عقب نموندم و سعی خودمو کردم تا عکس متفاوت بگیرم. نکنید اینکارو چون به کمر و فکتون خیلی فشار میاره!
وقت نهار بود. به یکی از شعب کی اف سی نزدیک منطقه مارینا بی رفتم و مرخ سوخاری با نوشابه به قیمت ۱۴ دلار سنگاپور سفارش دادم. کلا یه قانونی هست که میگن هرچی توی مالزی به رینگیت میخری باید توی سنگاپور به دلار بخری. ولی گرسنگی به من اجازه فکرکردن نمیداد. بعد از صرف نهاربه سمت هتل رفتم تا استراحت کنم و برای برنامه بعد از ظهرم که خیلی اهمیت داشت آماده بشم.
حدودای ساعت ۴ بود که به سمت محلی حرکت کردم که سرمایه گذاری زیادی از طرف امریکایی ها کانادایی ها و خود سنگاپوری ها روی اون شده بود.یک پارک با درختان غول آسا ویک آبشار زیبا داخلش. نام این مکان مجموعه Gardens By The Bay هستش، درسال ۲۰۱۲ افتتاح شده و از نظر من جزو سه لندمارکی هستش که اگر در سنگاپور ازش دیدن نکنید، انگار به این کشور نیومدید. بطور کلی این محل شامل دو قسمت هستش: باغ گلها و جنگل ابر که بنظر من جنگل ابر بسیار دیدنی تره. داخل قسمت جنگل ابر، همون آبشاری که بهش اشاره کردم دیده میشد. اونجا دوتا خانم سنگاپوری رو دیدم که با لباسای محلی قشنگشون با توریستا عکس میگرفتن و بسیار مهربان بودن.
کم کم داشت هوا تاریک میشد. اما من هنوز کامل گاردنز بای د بی رو نگشته بودم. به توصیه ی دوستان سنگاپوریم، شب حدود ساعت ۸ به قسمت پایین و ورودی گاردنز بای د بی جایی که درختان غول پیکر هستن اومدم تا نورپردازی شبانه درختان رو شاهد باشم. توریست های زیادی زیر نخل ها دراز کشیده بودن و منتظر شروع برنامه بودن. کم کم چراغانی ها شروع شد همراه با آهنگ سمفونی چهل موتزارت!
هزینه ی ورود به این مجموعه زیبا ۲۸ دلار سنگاپور(هر دلار آمریکا حدود ۱.۳۶ دلار سنگاپور هست) برای بزرگسالان و ۱۵ دلارسنگاپور برای کودکان هست.
مراسم تموم شد و آماده ی بازگشت بودم. یکی از جاهای دیدنی که برنامه ریزی کرده بودم برم چرخ و فلک سنگاپور بود که دوست داشتم در شب سوارش بشم و از اون بالا به شهر خیره بشم. اما از شانس بد من، چندروزی میشد که اجازه استفاده از چرخ و فلک به هیچ کس داده نمیشد.
من از جلوش رد میشدم و حرص میخوردم که چرا نمیتونم سوارش بشم. دلیل این میل زیاد من هم واضح بود. دومین چرخ و فلک بلند جهان در دومتری من بود و میتونست تجربه متفاوتی باشه. اما به هرحال کم هم بهم خوش نگذشته بود امروز و خشنود بودم. به هتل برگشتم و بعد از صرف یک شام ساده خوابیدم تا آماده ی یک روزفوق العاده ی دیگه بشم.
روز سوم: باغ گیاه شناسی، معبد دندان بودا و جزیره سنتوزا
برنامه روز سومم بسیار فشرده بود چون فردا صبح زود باید از سنگاپور می رفتم. از طرفی مکان های باقی مانده ازهتلم کمی دور بود. در نتیجه ازاپلیکیشن Grab استفاده کردم که مثل اسنپ خودمونه و در جنوب شرق آسیا خیلی استفاده میشه و بجز سنگاپور میتونید در کشورهای مالزی، اندونزی، ویتنام، تایلند، کامبوج، میانمار و فیلیپین هم استفاده کنید. اگر مثل من وقتتون کمه و ازطرفی نمیتونید برای تاکسی های بسیار گرون سنگاپور هزینه کنید به نظر من بهترین گزینه هست. منتظر راننده بودم که با یه صحنه تکراری اما جذاب در سنگاپور مواجه شدم، پورشه! انقدری که تو سنگاپور پورشه دیدم کمتر جایی دیده بودم. یجورایی عاشق ماشین بازی هستن و البته برگزاری مسابقات فرمول یک در این کشور باعث بیشتر شدن علاقه مردم به اتومبیل رانی شده.
به اولین جایی که امروز میخواستم ببینم یعنی باغ گیاه شناسی سنگاپور رسیدم. بهترین قسمت ماجرا این بود که بازدید از این باغ رایگان هست. البته یه قسمت داخل خود باغ هست به نام باغ ارکیده که نفری ۵ دلار ورودی داره که میتونه جذابیت داشته باشه اما من زمانم کم بود. هنوز شروع به گشتن باغ نکرده بودم که رقصیدن گروهی سنگاپوری ها نظرمو جلب کرد.
چند خانم واقای مسن سنگاپوری بودن که روی لب های همشون خنده بود.
رهبرشونم یه مرد باحال به اسم جفری بود. توی سنگاپور و هنگ کنگ، اکثرا اسم کوچک شون غیرچینی وفامیلشون چینی هست، مثل جکی چان یا بروس لی. جفری وقتی شنید ایرانی هستم منوبغل کرد و گفت بیا عکس بگیریم.
ازش بخاطر باحال بودنش تشکرکردم و قول گرفتم که بیاد ایران به دیدنم. برای دیدن فیلم هنرمندی جفری و دوستاش میتونید به صفحه اینستاگرام من که در معرفی خودم در قسمت نویسنده مهمان هست مراجعه کنید.
به راهم در باغ گیاه شناسی ادامه دادم. هرطرف که نگاه میکردم سبز و زیبا بود. بعد ازکمی پیاده روی به یک دریاچه زیبا رسیدم که از وسط درختان جاری شده بود. صدای آواز پرندگان هم به حال خوبم اضافه میکرد. بی دلیل نبود که این مکان در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده بود و از همه مهمتر مجانی بودنش در این کشور گرون باعث میشه دیدنش واجب باشه. خوشحال بودم که تونستم ببینمش.
با باغ گیاه شناسی خداحافظی کردم و به سمت مکان بعدی مد نظرم راه افتادم. از جلوی خیابان معروف اورچارد رد شدم که تعریفشو زیاد شنیده بودم. یه خیابان سوپرلوکس با مراکز خرید بسیار مدرن که اگه خیلی وضعتون خوبه برید به فروشگاه آی او ان که در این خیابان واقع شده. پس از چند دقیقه به جاییکه میخواستم یعنی معبد دندان بودا رسیدم. اینجا بهترین محلیه که میتونید در سنگاپور سوغاتی بخرید. چون یجورایی محله سنتی شهره و قیمت ها مناسبتره.
معبد دندان بودا هزینه ورودی نداره و عکس برداری از همه چیزمجازه. با کفش هم میتونید واردش بشید. وقتی رفتم داخل سنگاپوری هایی دیدم که درحال عبادت بودن. این معبد شامل پنج طبقه هستش که هرکدومش پر از مجسمه های طلایی و زیباست.
بعد از بازدید از معبد و خرید سوغاتی، به سمت مهمترین مقصد روز سومم یعنی جزیره ی سنتوزا حرکت کردم. برخلاف دو مکان قبلی، متاسفانه در سنتوزا حسابی باید خرج کنید اگر میخواهید همه جاش رو بگردید. ورودی جزیره باید تلکابین سوار بشید و بعد از گذشتن از یک ایستگاه وارد خود جزیره میشید. هزینه این قسمت نفری ۳۵ دلارسنگاپوربرای بزرگسالان هستش.
بعد از ورود به جزیره یک ساحل بسیار زیبا در انتظار شماست که به ساحل سیلوسو معروفه. اونجا میتونید کمی استراحت کنید و از بارهای بسیار تمیز منطقه نوشیدنی بخرید و از ساحل لذت ببرید. منم همین کارو کردم و چند دقیقه روی ماسه ها دراز کشیدم تا آماده ی ادامه ی راه در سنتوزا باشم.
بلند شدم تا به کشف بیشتر جزیره ادامه بدم. سوار اتوبوس هایی شدم که وقتی وارد جزیره میشید استفاده ازش مجانیه. در راه بودم که چشمم به یه مرلاین یا مجسمه ی شیر دیگه افتاد که داخل شهر هم دیده بودمش. اما این یکی بلندتر بود و دیدنش خالی از لطف نبود. به موزه ی مادام توسو رسیدم که در چند شهر جهان شعبه داره و اونجا میتونید مجسمه ی مومی افراد مشهور مثل شاهرخ خان، جکی چان و … رو ببینید که بی نظیره. ورودی موزه ۳۲ دلار سنگاپور هستش اما بنظرم ارزشش رو داره.
بعد از موزه مادام توسو نوبت به گرون ترین قسمت ماجرا یعنی یونیورسال استودیو میرسید که ورودی اون ۷۹ دلار سنگاپور هزینه داشت. به ساعتم نگاه کردم ، حدودا ساعت ۹ شب بود. رفتم که به طرف یونیورسال استودیوز حرکت کنم و از یه مغازه دار اونجا آدرس پرسیدم که فهمیدم همون بلای چرخ و فلک سرم اومده. متاسفانه پارک یونیورسال شب ها تا ساعت ۹ بازه و مغازه دار بهم توصیه کرد که نرم چون نمیتونم واردش بشم. منم قیدشو زدم و به خودم قول دادم حتما یه روزی به سنتوزا برگردم و کامل تر ببینمش. با این جزیره ی زیبا خداحافظی کردم تا آماده ی بازگشت به هتل بشم.
به هتل رسیدم و کمی استراحت کردم. داشتم اخبار رو میخوندم که فهمیدم سنگاپور به دلیل همه گیری ویروس کرونا مرزهای خودشو بسته! تقریبا میشه گفت من آخرین توریست ایرانی در سنگاپور بودم تا امروز! خوشبختانه خبری از قرنطینه ی من نبود و هرجوری بود منو بدرقه کردن به ایران.
آخرین ساعاتم رو در این کشور رویایی میگذروندم. شب آخر تصمیم گرفتم بجای اینکه از دور به برج ها نگاه کنم،برم و از بین اونها رد بشم. پس شروع به آسمان خراش گردی کردم. یه هتل دیگه توی منطقه ی مارینا بی هست به نام هتل فولرتون که ساختمون قشنگی داره و دیدنش جذابه. علاوه بر اون ساختمون های بانک های متعددی رو می بینید که جلوه ی تجاری به شهر داده بودن.
ساعت تقریبا ۱۲ نیمه شب بود و دیگه زمان برگشت به هتل بود چون صبح زود باید اتاقمو تحویل میدادم و با اتوبوس به سمت کوالالامپور حرکت میکردم. پس آخرین عکس ها رو گرفتم و بعد از ۲۰ دقیقه پیاده روی رسیدم به هتل و رفتم که بخوابم. یجورایی ناراحت بودم که سفرم به سنگاپور داره تموم میشه ولی خب چاره چیست؟ گاهی باید رفت.
صبح زود بیدار شدم و پس از صرف صبحانه هتل و تحویل دادن اتاق، به ترمینال اتوبوس رانی درفاصله ۱۰ متری هتلم رفتم. خیلی راحت بلیط تهیه کردم و اتوبوس هم زود رسید و رفتم به سمت کوالالامپور. به امید دیدار دوباره این کشور قشنگ.
هزینه های من در سنگاپور
همونطورکه گفتم سنگاپور کشور گرونیه حتی از کره جنوبی هم گرونتر! اما میتونید با رعایت یکسری نکات هزینه هاتونو کم کنید. مثل استفاده از ایرلاین ماهان،همراه داشتن آجیل و خشکبار و نان خشک از ایران که اگه میخواید کمتر پول غذا بدید بهتون کمک میکنه. در مورد محل اقامت هم میتونید از هاستل یا هتل سه ستاره استفاده کنید اما اولویت من در این مورد خاص هزینه نبود و موقعیت مکانی و راحتی هتل برام مهمتر بود. اگر به دنبال سفر کم هزینه تر به سنگاپور هستید میتونید به وبسایت چک پرایس مراجعه کنید و مقاله ای که مربوط به سنگاپور هستش رو مطالعه کنید.
هزینه های سفر سه شب و چهار روزه ی من:
- بلیط رفت و برگشت تهران کوالا حدود ۶ میلیون تومان
- بلیط اتوبوس کوالا سنگاپور ۴۵ رینگیت مالزی
- بلیط اتوبوس سنگاپور کوالا ۳۰ دلار سنگاپور
- هزینه های جابجایی با Grab ۳۰ دلار سنگاپور
- هزینه ی هتل هرشب تقریبا ۱۰۰ دلار امریکا
- سایرهزینه ها ازقبیل ورودی اماکن دیدنی و یک وعده فست فود ۷۰ دلار امریکا
کل هزینه های سفر من به سنگاپور تقریبا معادل ۸۵۰ دلار امریکا شد. دلار در زمان سفر من ۱۴۴۰۰ تومان بود.
تاریخ سفر: اسفند ۹۸
مهران علی نژاد نویسنده مهمان
۲۱دیدگاه
سلام آقای علی نژاد.ممنون از سفرنامه زیباتون.من قصد دارم در سفر مالزی از سنگاپور هم دیدن کنم.ویزا رو هم آنلاین اقدام میکنم.سوالم اینه تو فرم ویزا باید بلیط رفت و برگشت ارائه بدیم.همینطور تو کارت ورودی سنگاپور هم باید نوع وسیله سفر رو مشخص کرد.با این توصیف من باید بلیط اتوبوس کوالالامپور به سنگاپور ارائه بدم؟
چقدر خوبید شماهایی که تجربیات سفرهاتون رو با بقیه به اشتراک میزارید و ما رو هم در لذت دیدن دنیا سهیم میکنید.
متشكر از شما براي به اشتراك گذاشتن تجربه خوبتون از سنگاپور
خواهش میکنم . امیدوارم شما هم حتما به این سرزمین زیبا سفر کنید
سلام آقای علی نژاد . فکر کنم به خاطر این اسم کوچیکشون غیر چینی هست که مورد استعمال. انگلیس بودن . ممنون میشم بیشتر توضیح بدید
سلام . بله سنگاپور و هنگ کنگ زمانی مستعمره ی بریتانیا بودن . این رو میشه از اسامی افراد و برخی خیابانهای این کشورها هم متوجه شد . اسم هایی مثل اندرسون ، هندرسون ، ریموند ،اندی،جفری، جکی و...
ممنون از سفرنامه ی خوبتون. سوالی داشتم اینکه چطور مجدد به مالزی بازگشتید؟ مگر ویزای مالزیتون 2 بار ورود بود؟
سلام سوال خوبی بود. چون زمینی از مالزی به سنگاپور رفتم مشکلی ایجاد نشد اما شنیده بودم بعضیا از مالزی هوایی به تایلند رفته بودن و مشکل بازگشت به مالزی داشتن. برای کسب اطلاعات بیشتر میتونید با سفارت مالزی در ایران تماس بگیرید.
سلام ، اگر از تهران بريم مالزي و چند روز اونجا باشيم و هوايي بريم سنگاپور از كوالا ، ميتونيم دوباره هوايي بيايم مالزي و چند روز بمونيم؟
سلام. ممنون بابت به اشتراک گذاری تجربتون.
و این جمله باید اصلاح بشه
(هر دلار آمریکا حدود ۱.۳۶ دلار امریکاست)
سلامت و موفق باشید.
سلام بله درست میفرمایید
هر دلار امریکا معادل 1/36 دلار سنگاپور هستش.
سلام . عرض ادب
تشکر برای سفرنامه زیباتون
طبق تجربه 3 سفر به سنگاپور ( سالهای 90.95.97) مکان های زیادی رو باید داخل لیست سفر آینده به این کشور زیبا داشته باشید
سلام متشکرم . درست میفرمایید حتما به این کشور باز خواهم گشت
عاااالی ،یکی از دوستان من ده دوازده سال مالزی و سنگاپور زندگی کرده! ولی برگشت ایران!
سلام دوست عزیز ممنونم
خود مالزی هم اقتصاد بسیار با ثباتی داره و برای زندگی فوق العادست ( البته بجز آب و هوای بدش ). چه برسه به سنگاپور که کشور جهان اول محسوب میشه و هم رده ی ژاپنه
مختصر و مفید بود، مرسی
ممنونم
مرحبا، خیلی راحت و جذاب سفرت رو وصف کردی.
سپاس از شما
ممنون اقای علی نژاد
منم مثل شما عاشق سنگاپور و البته ژاپن هستم عکس ها خیلی خوب بودن حالا چرا سه روز انجا بودید برام عجیب بود
سلام دوست عزیز . دلیلش سختگیری سنگاپور برای تعداد روزهای اقامت ایرانیان هستش.
بله سنگاپور بسیار زیباست. اگر بخوام سه کشور برتر آسیای شرقی رو نام ببرم ژاپن سنگاپور و هنگ کنگ انتخاب های من هستن.